Oddział w Gniewie
Siedzibą Oddziału w Gniewie jest Dom Bramny – tam kupuje się bilety do muzeum, tam też organizowane są wystawy czasowe.
Kierownik oddziału: Alicja Grochocka (e-mail: a.grochocka@archeologia.pl).
Najlepiej na Pomorzu zachowana gotycka twierdza
Nie tylko Malbork posiada swój krzyżacki zamek. Równie zachwycający i w pełni odrestaurowany znajduje się także w nadwiślanej miejscowości Gniew, leżącej w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim. To właśnie tam mieści się oddział Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
Powstanie zamku i jego rozbudowa
Budowę zamku w Gniewie rozpoczęto w 1283 roku. Nadzór nad całością prac powierzono niejakiemu Dietrichowi von Spira, pierwszemu komturowi Gniewa. Prace trwały około 40 lat.
Około roku 1290 wzniesiono wysoki na 6 metrów mur zewnętrzny, rozplanowany na kształt czworoboku. W trzech narożnikach dobudowano kwadratowe wieżyczki, a w północno-wschodnim narożu potężny stołp, czyli tzw. wieżę ostatecznej obrony. W tym czasie powstały też południowe i północne skrzydła mieszkalne.
W pierwszej połowie XIV wieku podwyższono mury i wieżyczki, a wewnętrzny dziedziniec od strony wschodniej i zachodniej zamknięto dwoma budynkami.
Ostatni etap prac związany był z adaptacją warowni na stałą rezydencję byłego wielkiego mistrza Michała Kuchmeistera. Powiększono wówczas kaplicę kosztem pomieszczeń wartowniczych, a na południe od tzw. domu konwentualnego (typ domu zakonnego) założono obronne podzamcze otoczone murem z basztami i dwiema wieżami bramnymi.
Zamek w rękach Polaków
W 1466 roku, na mocy pokoju toruńskiego, zamek przeszedł w ręce polskie i stał się siedzibą starostów. W drugiej połowie XVII wieku starostą gniewskim był Jan Sobieski, który, jeszcze zanim został królem, zbudował na podzamczu nowy barokowy budynek dla swojej żony Marii Kazimiery.
Twierdza zmienia właściciela
W 1772 roku do Gniewu weszły oddziały Pruskie i zajęły zamek. Odtąd pełnił on funkcje wojskowe, a następnie służył za magazyn zboża, co pociągnęło za sobą konieczność zmiany układu wnętrz na nowy podział kondygnacji.
W 1855 roku częściowo rozebrano mury podzamcza i zburzono wieżę stołpu, zastępując ją inną, mniejszą, na wzór trzech pozostałych wieżyczek narożnych.
Kolejna przebudowa warowni miała miejsce w latach 1856-1859 i związana była z przeznaczeniem gmachu na więzienie, uchodzące powszechnie za jedno z najcięższych w całych Prusach. Prace polegały na usunięciu tynków, odbudowie sklepienia kaplicy, rozebraniu gdaniska (wieża stojąca poza murami obronnymi) i wykuciu nowych otworów okiennych.
Budowla wraca w polskie ręce
W takim stanie zamek został przejęty przez administrację polską w 1920 roku i przeznaczony na siedzibę starostwa, a następnie wojskowy magazyn amunicji. W trakcie pożaru w 1921 roku zniszczeniu uległy trzy skrzydła oraz zadaszenie warowni. Podczas okupacji mieściła się tutaj paramilitarna szkoła dla młodzieży, a następnie przejściowe więzienie dla Polaków.
Zamek pod skrzydłami Muzeum
W 1968 roku na zamku rozpoczęły się pierwsze prace rewitalizacyjne. Muzeum Archeologiczne w Gdańsku włączyło się w nie w 1992 roku. Zaledwie rok później, po ostatecznym odgruzowaniu i zaadaptowaniu piwnicy znajdującej się pod skrzydłem południowym, na zamku zaprezentowana została pierwsza wystawa – „Gniew w świetle badań archeologicznych w latach 1975-1985”.
27 stycznia 1995 roku, po trzyletnich staraniach, decyzją ówczesnego wojewody gdańskiego Macieja Płażyńskiego, powołany został oficjalnie Oddział Muzeum na Zamku w Gniewie. Nowa placówka zajęła zachodnie skrzydło zamku i, poza prowadzeniem działalności wystawienniczej i naukowej, została też partnerem organizowanych na zamku turniejów i imprez historycznych.
15 lipca 1998 roku otwarto multimedialną wystawę opowiadającą o bitwie pod Grunwaldem – „Grunwald 1410”, a w 2010 roku wystawę „Życie codzienne na średniowiecznym zamku”.
Otwórzcie bramę na oścież!
W 2022 r. Oddział w Gniewie zyskał nową siedzibę: Dom Bramny. Ten neogotycki budynek powstał w 1855 r. W XXI w. został odrestaurowany i zaadaptowany na potrzeby muzeum. To właśnie w Domu Bramnym zaczyna się zwiedzanie Oddziału w Gniewie. Tam kupuje się bilety i pamiątki, tam też organizowane są wystawy czasowe.
Idzie nowe
26 października 2022 r. w podniosłym i radosnym nastroju została otwarta nowa wystawa stała: „Gniew. Miasto na szlaku wielkiej historii”. Ekspozycja znajduje się w dwóch nowocześnie zaaranżowanych pomieszczeniach na zamku w Gniewie. Jak powiedziała Ewa Trawicka, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku, Gniew nareszcie doczekał się wystawy, która ukazuje historię miasta w pełni.
Siedzibą Oddziału w Gniewie jest Dom Bramny, otwarty od wtorku do niedzieli (w poniedziałki zamknięty) w godzinach 10:00-17:00.
Dni świąteczne w 2023 roku
1 stycznia (Nowy Rok, niedziela) – nieczynne
6 stycznia (Trzech Króli, piątek) – nieczynne
8 kwietnia (Wielka Sobota) – czynne w godz. 10:00–15:00
9 kwietnia (Wielkanoc, niedziela) – nieczynne
10 kwietnia (Wielkanoc, poniedziałek) – nieczynne
1 maja (Święto Pracy, poniedziałek) – czynne w godz. 9:00–17:00
3 maja (Święto Konstytucji 3 Maja, środa) – czynne w godz. 9:00–17:00
28 maja (Zielone Świątki, niedziela) – czynne w godz. 9:00–17:00
8 czerwca (Boże Ciało, czwartek) – czynne w godz. 9:00–17:00
15 sierpnia (Święto Wojska Polskiego, Wniebowzięcie NMP, wtorek) – czynne w godz. 9:00–17:00
1 listopada (Wszystkich Świętych, środa) – nieczynne
11 listopada (Narodowe Święto Niepodległości, sobota) – czynne w godz. 10:00–17:00
24 grudnia (Wigilia, niedziela) – nieczynne
25 grudnia (Boże Narodzenie, poniedziałek) – nieczynne
26 grudnia (Boże Narodzenie, wtorek) – nieczynne
31 grudnia (Sylwester, niedziela) – czynne w godz. 10:00–15:00
W każdy wtorek wstęp na wystawy jest bezpłatny.
Bilety do muzeum kupuje się w Domu Bramnym lub w biletomacie. Uprawniają one do zwiedzania aktualnej wystawy czasowej w Domu Bramnym oraz wystawy stałej na zamku: “Gniew. Miasto na szlaku wielkiej historii”.
Bilety na zwiedzanie zamku z przewodnikiem trzeba kupić oddzielnie. Organizacją tego zwiedzania zajmuje się Zamek Gniew Sp. z o. o. Informacja turystyczna jest dostępna pod numerem tel.: (+48) 734-155-230.
BILETY DO MUZEUM
- normalny – 15 zł
- ulgowy – 10 zł
- rodzinny dla maks. 5 osób (2 osoby dorosłe i 1–3 dzieci) – 40 zł
Obywatele Ukrainy mają zapewniony wstęp wolny.
WARSZTATY DLA DZIECI
8 zł za dziecko (opiekunowie wchodzą bezpłatnie)
LEKCJE MUZEALNE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY (wymagają rezerwacji)
od każdego ucznia 6 zł opłaty edukacyjnej + ulgowy bilet wstępu
ULGI I ZWOLNIENIA Z OPŁAT przysługują za okazaniem stosownych dokumentów.
Bilety ulgowe przysługują:
- uczniom szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, słuchaczom zakładów kształcenia nauczycieli i pracownikom służb społecznych, studentom oraz osobom odbywającym studia doktoranckie, będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej,
- osobom powyżej 65 roku życia, emerytom, rencistom, a także osobom niepełnosprawnym wraz z opiekunami, będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej,
- nauczycielom szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, wyższych, nauczycielom i wychowawcom placówek oświatowo-wychowawczych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich i ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych działających na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej,
- kombatantom.
Bilety bezpłatne przysługują:
- dzieciom do lat siedmiu,
- koncesjonowanym przewodnikom, pilotom wycieczek i nauczycielom, jako opiekunom grup zorganizowanych,
- osobom odznaczonym Orderem Orła Białego lub Orderem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, odznaką honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej” oraz osobom, które zostały wyróżnione tytułem honorowym „Zasłużony dla Kultury Narodowej”,
- pracownikom muzeów wpisanych do Państwowego Rejestru Zabytków oraz członkom Stowarzyszenia Muzealników Polskich, Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM), Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (ICOMOS),
- członkom Stowarzyszenia Archeologów Polskich, Polskiego Towarzystwa Historycznego, Stowarzyszenia Historyków Sztuki,
- archeologom, historykom i historykom sztuki – pracownikom państwowych uczelni wyższych oraz Polskiej Akademii Nauk.
REGULAMIN ZWIEDZANIA
Prosimy zapoznać się z Regulaminem zwiedzania Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
Powstaje “Studium życia Gdańska przedlokacyjnego”
Godziny otwarcia w dni świąteczne
W czym chodzili dawni gdańszczanie? Ściągnij bezpłatny e-book
Wykopaliska na Pomorzu Wschodnim – 300 archiwalnych zdjęć
Książki archeologiczne w promocyjnych cenach
Wykład pt. “Warunki życia w Pruszczu Gdańskim dwa tysiące lat temu”
Święto Niepodległości (11 listopada) – godziny otwarcia
Oddział w Gniewie
Dzień otwarty w Gniewie. Zobacz nową wystawę stałą na zamku!
Oddział w Gniewie
Multimedialny duch na zamku w Gniewie. Otwiera się nowa wystawa stała
“Weekend Seniora z Kulturą” (1-2 października 2022) w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku
Muzeum nieczynne w dniach 22-23 września 2022 r.
Pozostałe oddziały:
Dom Przyrodników
ul. Mariacka 25/26, 80-833 Gdańsk
Spichlerz Błękitny Baranek
ul. Chmielna 53, 80-748 Gdańsk
Piwnica Romańska
pl. Dominikański 1, 80-844 Gdańsk
Grodzisko w Sopocie
ul. Haffnera 63, 81-715 Sopot