Muzeum Archeologiczne w Gdańsku udostępnia prezentację dra Piotra Fudzińskiego dotyczącą realizacji zadania pod nazwą: “Między Słupią a Wierzycą – cmentarzyska kultury pomorskiej z obszaru Kaszub i Kociewia”.
Istotą przedsięwzięcia jest zebranie rozproszonych i słabo znanych odkryć z cmentarzysk kultury pomorskiej położonych w pasie geograficznym pomiędzy rzekami Słupią i Wierzycą, a więc na obszarze Kaszub i Kociewia. Opracowanie naukowe obejmuje zarówno odkrycia pojedynczych grobów kultury pomorskiej (na przykład w Miłobądzu i Nowej Sikorskiej Hucie), jak i większych serii badanych ratowniczo, w akcjach odległych od siebie czasowo (np. w Chmielonku i Starej Jani).
Materiały z wymienionych stanowisk archeologicznych nie były publikowane w satysfakcjonujący sposób. Badacze dysponowali tylko krótkimi notatkami, bez ilustracji i wyników analiz specjalistycznych. Stąd pojawiła się potrzeba stworzenia jednej, syntetycznej publikacji.
– Kompleksowe opracowanie, zestawienie wszystkich odkryć jest dla tych materiałów jedyną szansą na ich publikację. Dotyczy to zwłaszcza odkryć przypadkowych z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych – mówi dr Piotr Fudziński, kierownik Działu Wczesnej Epoki Żelaza w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku. – Dzięki publikacji wszystkie zestawione źródła będą stanowić punkt odniesienia i poszukiwania analogii dla badaczy zainteresowanych epoką żelaza, nie tylko na Pomorzu, ale w całej Polsce.
Opracowanie w formie książki ukaże się pod koniec roku 2020.
TEKST PREZENTACJI:
Cmentarzyska kultury pomorskiej pochodzą z okresu od VII do III w. p. n. e. Na obszarze Pojezierza Kaszubskiego i Starogardzkiego badacze zainteresowali się nimi w latach pięćdziesiątych XX wieku. Liczne badania ratownicze i wykopaliskowe pozwoliły uratować od zniszczenia wiele grobów z wczesnej epoki żelaza. Pozyskane zabytki trafiły do zbiorów Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
Projekt pod nazwą „Między Słupią a Wierzycą, cmentarzyska kultury pomorskiej z Kaszub i Kociewia” obejmuje publikację wyników badań terenowych z lat 1956-2000. W dużej części jest to symboliczna „archeologia dawnych dni”, związana z badaniami o niekomercyjnym i naukowym charakterze.
Lista stanowisk objętych opracowaniem składa się z 29 pozycji. Analizę archeologiczną wspierają inne badania specjalistyczne, takie jak: analiza antropologiczna, badania petrograficzne ceramiki, analizy kości zwierzęcych i węgli drzewnych oraz laserowe badania zabytków brązowych.
Życie przeciętnego Pomorzanina w okresie wczesnej epoki żelaza było dość krótkie. Mężczyźni przeżywali około 40 lat, życie kobiet trwało średnio 30-35 lat. Byt ówczesnych ludzi był trudny ze względu na częste klęski głodu, lokalne wojny i najazdy oraz choroby i urazy.
Między kośćmi ludzkimi w grobach kultury pomorskiej występowały również kości zwierząt, w tym świni, bydła oraz psów. Być może były to fragmenty pokarmu symbolicznego, dodawane do pochówku jako posiłek na drogę do zaświatów.
Badania metaloznawcze prowadzone na zabytkach brązowych zaowocowały ciekawymi obserwacjami. Część zabytków różniła się w zakresie technologii, a jeden z przedmiotów (szczypce) uważany za całkowicie brązowy okazał się hybrydą brązu i żelaza.
Analiza węgli drzewnych wykazała, że we wczesnej epoce żelaza wykorzystywano przede wszystkim drewno dębowe i sosnowe.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.