Miniaturowe naczynie gliniane z epoki kamienia z Osady Łowców Fok w Rzucewie
Naczynia gliniane i ich fragmenty należą do najczęściej odkrywanych zabytków archeologicznych na osadach i cmentarzyskach pradziejowych. Ceramika naczyniowa jest podstawą wielu klasyfikacji kulturowych i chronologicznych w archeologii. Naczynia odkrywane na nadmorskich osadach z okresu neolitu czyli epoki kamienia (IV-II tys. p.n.e.) cechuje różnorodność form i ornamentów. Występują duże naczynia zasobowe, puchary, kubki, misy i naczynia rynienkowate. Do rzadkich znalezisk należą naczynia miniaturowe. Jednym z takich okazów jest naczynie odkryte w reliktach chaty słupowej na osadzie łowców fok w Rzucewie koło Pucka. Znalezione zostało wśród licznych fragmentów dużych naczyń glinianych i narzędzi krzemiennych. Wykonane zostało ręcznie z jednego kawałka gliny i uformowane na kształt półkuli. Wymiary naczynia wynoszą odpowiednio: wysokość – 3,5 cm, szerokość przy krawędzi wylewu – 4,7 cm, waga – 47 gramów. Ścianki naczynia są bardzo cienkie, mają ok. 5 mm grubości. Powierzchnia zewnętrzna została starannie wygładzona. Na ściankach wewnętrznych widoczne są drobne okruchy tłuczonych kamieni, dodawanych do gliny jako domieszka. W dnie naczynia znajduje się mały, celowo wykonany, otwór. Naczynia miniaturowe o pełnych dnach znajdowane były kilkakrotnie na osadach z okresu neolitu. Występują one także w dziecięcych grobach szkieletowych pochodzących z początków II tys. p.n.e., m. in. na Łotwie, Małopolsce i Mazurach. Przeznaczenie prezentowanego naczynka pozostaje jednak nadal nieznane. Być może używane było jako lejek, a może przeznaczone było do nieznanych nam praktyk magicznych. Obecnie okaz ten należy do najmniejszych naczyń glinianych znajdujących się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
Kurator wystawy: Danuta Król
Tekst: Danuta Król
Projekt i opracowanie graficzne: Beata Müller, Lidia Nadolska