GRUDZIEŃ 2019

Grzebień rogowy z Gdyni Oksywiagrzebień rogowy z Gdyni Oksywia

Ten oryginalny zabytek został odkryty w obiekcie gospodarczym na terenie osady wczesnośredniowiecznej, w pobliżu brzegu morskiego na północ od grodziska w Gdyni Oksywiu. Badania archeologiczne były tam prowadzone w lipcu 1987 roku przez Barbarę Spigarską z Muzeum Miasta Gdyni.

Grzebień charakteryzuje się wystawieniem płytek skrajnych i środkowej nad grzbiet okładziny. Sama okładzina ma łukowaty grzbiet i takąż podstawę z prostymi bokami. Płytki są zdobione stylizowanymi głowami zwierzęcymi (końskimi?) oraz otworami; płytka środkowa jest silnie profilowana. Grzebień ma długość 256 mm i szerokość 28 mm. Wykonany jest z 13 płytek zębatych, które umocowano między okładzinami za pomocą 12 nitów żelaznych na środkach płytek i na 5 stykach między nimi. Płytki zębate miały długość od 15 do 30 mm i grubość 1,5 mm. Okładzina jest bogato zdobiona, wyróżniają ją pojedyncze żłobki przykrawędne oraz podwójny żłobek ulokowany na środku grzbietu. Oba końce okładziny zdobione są skośnymi żłobkami, złożonymi z dwóch pasm położonych między żłobkami wzdłużnymi, a ich szczyt skierowany jest na zewnątrz. Środek okładziny ozdabiają trzy motywy z dwuzwojowej plecionki, w którą wpasowano po 4 ryte oczka. Z uwagi na znaczną długość grzebieniowi zapewne nie towarzyszyła pochewka, może i z tego powodu został odkryty we fragmentach, z których starannie odtworzono obecną formę.

Badacze zajmujący się zagadnieniem rogownictwa, zwłaszcza grzebieniami, umieszczają zabytek w grupie IB, typ VII, odmiany 9b grzebieni pomorskich. To pozwala określić jego chronologię na czasy drugiej połowy XI wieku. Należy podkreślić, że omawiany eksponat jest dość rzadki, dotychczas odkryto nie więcej niż 40 sztuk podobnych zabytków na terenie Pomorza. Ponadto forma motywu ornamentującego występująca na okładzinie grzebienia jest niespotykana. Grzebień został zapewne wykonany na terenie Pomorza, może w średniowiecznych pracowniach gdańskich.

Kurator: Adam Ostasz
Tekst: Adam Ostasz
Zdjęcie: Joanna Szmit
Opracowanie graficzne: Lidia Nadolska

 


Zabytek Miesiąca można zobaczyć w Domu Przyrodników przy ul. Mariackiej 25/26 w Gdańsku.

• Mapa: https://archeologia.pl/archeologia_oddzialy/dom-przyrodnikow/

• Godziny otwarcia: https://archeologia.pl/godziny-otwarcia/

Zapraszamy!

Udostępnij:

Facebook
Twitter
LinkedIn
Email
Scroll to Top

Ta strona korzysta z plików cookies w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.