KAWA CZY HERBATA?
ARCHEOLOGICZNE ŚWIADECTWA KONSUMPCJI NAPOJÓW W DAWNYM GDAŃSKU
☛ kuratorki: Ewa Trawicka, Beata Ceynowa
☛ wystawa czasowa: 8 VII – 31 XII 2020 r.
☛ Dom Przyrodników, ul. Mariacka 25/26, Gdańsk
Co pili dawni gdańszczanie? Z czego pili, czyli jakich naczyń używali? Czy kultura picia zmieniła się istotnie na przestrzeni wieków? I jakie historie wiążą się ze spożywaniem napojów w dawnym Gdańsku
Dokładnie 155 najróżniejszych naczyń do przechowywania, serwowania i konsumowania napojów można podziwiać na wystawie “Kawa czy herbata?” w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku. Są to naczynia nie tylko do tytułowej kawy i herbaty, ale także do: wody mineralnej, czekolady, piwa, wina i wyrobów gorzelnianych.
— Liczymy, że nasza kolejna wystawa „o życiu w dawnym Gdańsku” dotrze do szerokiej grupy odbiorców i będzie cieszyć się dużym zainteresowaniem — mówi Beata Ceynowa, wicedyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku. — Konsumujemy bowiem i dziś. Pytanie: czy pijemy tak samo i to samo? Planujemy też wiele wydarzeń towarzyszących, takich jak pokazy, warsztaty, degustacje. O szczegółach będziemy informować na bieżąco.
Gdańsk, jako miasto portowe, był prekursorem nowych idei. Tutejsi kupcy popularyzowali zagraniczne zwyczaje w całej Rzeczypospolitej, utrzymując kontakty handlowe z najodleglejszymi zakątkami kraju. Wpływy kulturowe dotyczyły między innymi nawyków żywieniowych…
Czy wiesz, że…
★ Pierwsza w Polsce kawiarnia powstała ok. 1700 r. w Gdańsku, jej właścicielem był menonita Anthon Momber.
★ Dyskusje uczonych przy kawie przyczyniły się do intelektualnego rozwoju w epoce oświecenia.
★ XVIII-wieczni moraliści utyskiwali, że kobiety porzucają domowe obowiązki, aby spotkać się przy kawie, herbacie, czekoladzie…
★ W czasach, gdy kawa była bardzo droga, biedacy pili zamiennik z palonej fasoli lub bobu.
★ W średniowieczu najpopularniejszym napojem było piwo; pili je zarówno dorośli, jak i dzieci (woda była zbyt zanieczyszczona).
★ Do 1378 r. ul. Ogarna w Gdańsku nazywała się Brauergasse (Browarnicza).
★ Od XV w. najsłynniejszym gdańskim piwem było Jopenbier (jopejskie) – dubeltowe, ciemne, luksusowe, gęste jak syrop.
★ Do wyprodukowania kwarty (8 l) sławnego likieru Goldwasser potrzeba było ponad 20 kg różnych składników!
★ W XVII w. gdańskie gorzelnie zużywały tyle surowców, że w mieście zabrakło żyta i drewna na opał.
★ Bogaci gdańszczanie cenili herbatę „karawanową”, sprowadzaną drogą lądową z Chin przez Rosję.
Do zobaczenia na wystawie
- 155 zabytków archeologicznych
- 3 stacje multimedialne:
– “Zaprojektuj własną filiżankę!” – aplikacja w formie gry edukacyjnej
– prezentacje prezentacje 360° (fotografia dookólna)
– interaktywna mapa szlaków handlowo-kulturowych - film animowany przybliżający historię czekolady
- opisy w trzech językach: polskim, angielskim i rosyjskim
- katalog wystawowy (polsko-angielski)
Informacje praktyczne
- godziny otwarcia Domu Przyrodników: https://archeologia.pl/godziny-otwarcia/
- bilety wstępu do Muzeum Archeologicznego w Gdańsku: https://archeologia.pl/bilety/
- kontakt: https://archeologia.pl/kontakt
Wystawę dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z Funduszu Promocji Kultury (program „Wspieranie działań muzealnych na lata 2019–2020”).
Patronat honorowy nad wystawą objął Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego.
