Między Słupią a Wierzycą – cmentarzyska z wczesnej epoki żelaza…

Miedzy Slupia a Wierzyca wpis na IG tiny

Tytuł wystawy: Między Słupią a Wierzycą – cmentarzyska z wczesnej epoki żelaza w badaniach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku

 

Kurator: Piotr Fudziński

 

Miejsce: Spichlerz „Błękitny Baranek” (ul. Chmielna 53, Gdańsk)

 

Wystawa czasowa, dostępna od 27 maja 2021 r. do końca roku.

 

W badania cmentarzysk z okresu wczesnej epoki żelaza było zaangażowanych kilka pokoleń gdańskich archeologów. Zabytki, które można zobaczyć na wystawie „Między Słupią a Wierzycą”, są efektami ich odkryć.

 

Określenie „faza wielkowiejska” pojawiło się po raz pierwszy w 1929 roku w pracy niemieckiego archeologa Ernsta Petersena. Na Pomorzu fazę tę datuje się około 800–640/630 r. p.n.e., czyli u zarania wczesnej epoki żelaza.

Z początkiem opisywanego okresu ludzie porzucili łużyckie cmentarzyska kurhanowe. Nowy typ stanowisk archeologicznych z fazy wielkowiejskiej to dość duże cmentarzyska ciałopalne. W tym czasie pojawiły się tajemnicze popielnice grobowe zdobione ornamentem parzystych „oczek”. Niektórzy badacze uważają, że stąd wzięły się późniejsze popielnice twarzowe.

Na ziemiach Pomorza Wschodniego kultura pomorska dominowała przez ponad 250 lat: od końca VII do IV w. p.n.e. Opanowała również Wielkopolskę, część Polski środkowej, dochodząc aż do Śląska i Małopolski. Historyk Paweł Jasienica w książce „Polska Piastów” pisał o tajemniczym ludzie, który używa popielnic twarzowych i przypisywał mu zasługę pierwszego zjednoczenia ziem polskich.

Cmentarzyska kultury pomorskiej lokowane były najczęściej na niewielkich piaszczystych wyniesieniach. Obejmowały po kilka kamiennych grobów – zbudowanych z kamiennych płyt – które stopniowo wypełniano popielnicami.

Popielnice twarzowe znajdowane w grobach były wymodelowane różnie, w zależności od egzemplarza. Niektórzy badacze snuli teorię, że popielnice przedstawiają bóstwa śmierci. Jednak inni zwracali uwagę, że wizerunki są niepowtarzalne. Może więc tworzono je z intencją oddania indywidualnych rysów zmarłego?

Logo Ministerstwa KulturyDo stworzenia wystawy wykorzystano wyniki badań wykonanych w ramach zadania współfinansowanego ze środków MKDNiS w latach 2019-2020 w ramach programu „Ochrona zabytków archeologicznych”.

Udostępnij:

Facebook
Twitter
LinkedIn
Email

Ta strona korzysta z plików cookies w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.

Kup bilet online

Прокрутити вгору