Miasto Gniew jest istotnym punktem na szlaku historii Rzeczypospolitej. To tutaj w 1626 roku rozegrała się bitwa dwóch Wazów, jedna z najważniejszych w wojnie polsko-szwedzkiej. Polacy pokrzyżowali wówczas Szwedom plany podboju Gdańska, choć nie zdołali zdobyć zamku. W 2025 roku historia XVII wieku ożyje dzięki wydarzeniom organizowanym przez gniewski oddział Muzeum Archeologicznego w Gdańsku.
Muzeum otrzymało dofinansowanie w ramach programu „Nasze tradycje”, ustanowionego przez Ministra Edukacji. Od lipca do grudnia 2025 roku w Gniewie odbędzie się w sumie kilkadziesiąt różnych wydarzeń kulturalnych pod wspólnym hasłem: „Bój o drogę do Pomorza. Bitwa dwóch Wazów”.
LIPIEC
Bij wroga! Fenomen husarii
20 lipca, godz. 11:00 | Spektakl historyczny w wykonaniu Chorągwi Husarskiej Województwa Pomorskiego pod wodzą Jarosława Struczyńskiego, kasztelana gniewskiego: gonitwa do pierścienia, zażywanie pałasza, koncerza, szabli i broni palnej
20 lipca, godz. 16:00 | Kino plenerowe: “Błogosławiona wina”
20 i 26 lipca, godz. 13:00 | “Husaria chlubą narodu polskiego” – prelekcje dla dzieci
20, 22, 26 i 29 lipca, godz. 11:00–14:00 | Warsztaty plastyczne, sztuka i przedmioty związane z husarią
22 i 29 lipca, godz. 11:00–14:00 | Gra terenowa: “W poszukiwaniu beczki prochu”
SIERPIEŃ
Szwed – nie taki zły, jak go piszą
8 sierpnia, godz. 19:00 | Spektakl historyczny “Potyczki polsko-szwedzkie”
Zobacz barwny i emocjonujący pokaz w wykonaniu chorągwi husarskiej i regimentu piechoty autoramentu cudzoziemskiego. Przygotuj się na szczęk szabel, wystrzały z broni czarnoprochowej, tętent kopyt i bojowe okrzyki. Rekonstruktorzy historyczni zadbają o realizm na polu bitwy.
Nie zabraknie również okazji do zdobycia wiedzy na temat odtwarzanej epoki. Widzowie poznają elementy XVII-wiecznego uzbrojenia. Żołnierze zaprezentują swoje umiejętności, biorąc udział w zawodach zręcznościowych. Zaś gawęda historyczna z pewnością zostanie okraszona szczyptą żołnierskiego humoru.
Miejsce wydarzenia: fosa miejska przy Domu Bramnym, ul. Zamkowa 2 w Gniewie.
9 i 10 sierpnia, godz. 13:00 | Wystąpienia popularnonaukowe na temat życia obozowego
Gdzie w XVII stuleciu lokowano i rozbijano obozowiska żołnierskie? Jak je zabezpieczano? Co jedli żołnierze? Na czym polegała logistyka? Poznaj życie wojskowe w trakcie kampanii wojennej!
21 i 28 sierpnia, godz. 12:00 | Lekcje żywej historii: pokazy regimentu szwedzkiego, broń czarnoprochowa, armaty
Iście wystrzałowe wydarzenie. Najpierw obejrzysz pokaz musztry. Zobaczysz, jak ładuje się muszkiety i armaty. Potem nauczysz się komend, które koniecznie trzeba znać na polu bitwy. Ucz się pilnie, bo na koniec nieuchronnie zostaniesz… zwerbowany(-na) do regimentu artylerii!
WRZESIEŃ
Szabla polska
4, 7, 11, 18, 25 i 28 września, godz. 11:00–14:00 | Warsztaty rzemieślnicze: wyrabianie broni
Poznaj warsztat kowala. Dowiedz się, jak w XVII wieku produkowano proch. Poznaj tajniki wytwarzania tarcz husarskich.
4, 7, 11, 18, 25 i 28 września, godz. 13:00 | Wystąpienia popularnonaukowe: “Uzbrojenie jazdy polskiej w XVII wieku”
Husarze, dragoni, kozacy i pancerni – dowiedz się, jak byli uzbrojeni.
4, 11, 18 i 25 września, godz. 13:00 | Lekcje żywej historii: pokazy fechtunku, tajniki “sztuki krzyżowej”
Liźnij szermierki i naucz się władać bronią białą. Przy okazji poznasz historię związaną z krzyżowaniem szabli.
7 i 28 września, godz. 11:00–14:00 | Palcat – staropolskie treningi młodzieży dworskiej
Poczuj się, jak młody dworzanin. Weź udział w ćwiczeniu szermierki przy użyciu palcatów, czyli bezpiecznych kijów bojowych. Dawniej takie treningi były popularną formą rekreacji wśród młodzieży. Do zabawy zapraszamy całe rodziny!
10 września, godz. 10:00 | Spotkanie popularnonaukowe: “Zanim padły pierwsze strzały”
Prelekcja na temat sytuacji politycznej i militarnej w Gniewie przed rokiem 1626. Miejsce: Fabryka Sztuk w Tczewie (ul. 30 Stycznia 4)
14 i 21 września, od godz. 11:00 | Gra terenowa: “Wkroczenie Szwedów do Gniewu”
25 września, godz. 17:00 | Spotkanie popularnonaukowe: “Zanim padły pierwsze strzały”.
Prelekcja na temat sytuacji politycznej i militarnej w Gniewie przed rokiem 1626. Miejsce: Zamek w Kwidzynie (ul. Katedralna 1)
PAŹDZIERNIK
Gdy milczą armaty
9 października, godz. 17:00 | Prelekcja pod tytułem “Sytuacja polityczna i militarna w Polsce i Szwecji przed bitwą pod Gniewem w 1626 roku”. Prelegent: Marek Kordowski. Miejsce: Centrum Kultury i Biblioteka Publiczna w Gniewie (Plac Grunwaldzki 16/17), sala kameralna.
21, 23, 28 oraz 30 października | Blok zajęć edukacyjnych:
10:00–11:00 | lekcja żywej historii – powroźnictwo,
11:30–12:30 | gra terenowa “Polski szpieg w obozie wroga”,
13:00–14:00 | warsztaty edukacyjne w grupach – introligatorstwo, tworzenie pieczęci i chorągwi.
23 października, godz. 17:00 | Prelekcja pod tytułem “Sytuacja polityczna i gospodarcza w XVII wieku w kontekście bitwy pod Gniewem w 1626 roku”. Prelegent: Bogdan Badziong. Miejsce: Dom Bramny (ul. Zamkowa 2).
LISTOPAD
Życie miejskie
18, 20, 25 oraz 27 listopada | Blok zajęć edukacyjnych:
- “Moda zachodnia a wschodnia w XVII wieku” – prelekcja interaktywna,
- warsztaty kaligrafii, podstaw heraldyki oraz tworzenia tkanin ozdobnych,
- “Pasy słuckie. Historia powstania i sztuka wiązania pasa polskiego” – lekcja żywej historii.
Są to zajęcia wyjazdowe. Prowadzimy je bezpłatnie i na zamówienie w placówkach oświatowych i ośrodkach pomocy społecznej. Zainteresowanych prosimy o kontakt telefoniczny, abyśmy mogli omówić szczegóły i zarezerwować termin: 58-535-35-29.
Kalendarium na kolejny miesiąc pojawi się wkrótce...
Na wszystkie wydarzenia wstęp jest bezpłatny.
Organizatorem wydarzeń jest Oddział w Gniewie (Dom Bramny, ul. Zamkowa 2). Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji, zadzwoń: 58-535-35-29.
Projekt dofinansowany ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji w ramach programu Nasze tradycje