GRUDZIEŃ 2018

Wczesnośredniowieczna waza z Kisewa

Wczesnośredniowieczna waza z Kisewa - plakatTa kompletnie zachowana do naszych czasów waza gliniana została odkryta przez niemieckich badaczy w okresie przedwojennym. Odkrycia dokonano w miejscowości Kisewo, leżącej w obrębie gminy Łęczyce. Niestety nie zachowała się dokumentacja związana z zabytkiem, więc nie wiadomo nic o szczegółach odkrycia ani dokładnej lokalizacji. Na podstawie stanu zachowania naczynia można domniemywać, że waza została wydobyta z obiektu grobowego na nieznanej wczesnośredniowiecznej nekropolii.

Omawiany przedmiot należy chronologicznie powiązać z okresem wczesnośredniowiecznym i czasem przypadającym na drugą połowę XI wieku do końca XII wieku. Podobne naczynia, a w zasadzie ich fragmenty, najczęściej datuje się na ten właśnie okres.

Garnek ma kształt beczułkowaty, z krawędzią zawiniętą do wnętrza naczynia. Dno jest lekko wklęsłe, niewyodrębnione, z centralnie umieszczonym odciskiem osi koła garncarskiego oraz dwoma negatywami okręgów leżących w linii prostej razem z odciskiem osi. Zabytek jest zdobiony przy krawędzi motywem rytym i odciskanym. Motyw ten przypomina ozdobę kobiecą, zausznicę z trzema guzami na kabłąku typu Tempelhof lub – co bardziej prawdopodobne – zawieszkę lunulowatą z dekoracją trzech guzów wytłaczanych w trzy mniejsze guzki. Naczynia wczesnośredniowieczne niezwykle rzadko dekorowane są motywem imitującym ozdoby ciała. Pod tym względem waza z Kisewa jest unikatowa na ziemiach polskich.

Naczynie waży 2124 gramy. Wysokość wynosi 165 mm, średnica brzuśca 260 mm, średnica krawędzi wylewu 170 mm, średnica dna 105 mm.

Ten egzemplarz mógł być wytworzony w miejscowym warsztacie w technice całkowitego obtaczania na kole garncarskim. Uwagę zwraca staranne wykonanie i dobry wypał.

Na naczyniu widać trzy naklejone metryczki. Dwie z nich są już nieczytelne, zaś na jednej widnieje nazwa miejscowości oraz numer inwentarza ze zbiorów przedwojennych: „Küssow P.S. 5001”.

Zbliżoną formą charakteryzują się nieliczne i fragmentarycznie zachowane zabytki z Gdańska oraz grodzisk w Chmielnie i Owidzu. Naczynia te – na Pomorzu Zachodnim nazywane „typem M”, a w Meklemburgii „garnkami Bobzin” – występują nielicznie wśród wczesnośredniowiecznych zespołów zastawy stołowej. Najbardziej podobne naczynie odkryto na grodzisku w miejscowości Teterow w Niemczech.

Kurator: Adam Ostasz
Tekst: Adam Ostasz 
Zdjęcia: Joanna Szmit 
Plakat: Lidia Nadolska


Zabytek Miesiąca można zobaczyć w Domu Przyrodników przy ul. Mariackiej 25/26 w Gdańsku.

Mapa: https://archeologia.pl/archeologia_oddzialy/dom-przyrodnikow/ 
Godziny otwarcia: https://archeologia.pl/godziny-otwarcia/

Zapraszamy!

Udostępnij:

Facebook
Twitter
LinkedIn
Email
Scroll to Top

Ta strona korzysta z plików cookies w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.